بسیاری از دانشآموزان کنکوری – بهخصوص دوازدهمیها و پشتکنکوریها – در ماههای مهر و آبان با یک چالش مشترک روبهرو میشوند:
«به آزمونها نمیرسیم!»
حجم مطالب، سختی دروس جدید، مدرسه، کلاسها و مباحثی مثل حرکتشناسی، خنثی شدن اسید و باز، فرایندهای زیستی، ترجمه و رونویسی ژنتیک، همگی باعث میشوند احساس عقبماندگی، اضطراب و ناامیدی سراغ داوطلب بیاید.
اما یک نکته بسیار مهم وجود دارد:
❌ شما تنها نیستید
✅ و این شرایط، برای بسیاری از رتبههای خوب هم اتفاق افتاده است
در این مقاله، بهصورت واقعبینانه، استراتژیک و آرامشبخش توضیح میدهیم که وقتی به آزمونها نمیرسیم، چه کارهایی باید انجام دهیم و چه اشتباههایی را نباید تکرار کنیم.
۱. اول از همه: خودت را سرزنش نکن
مهر و آبان برای اغلب داوطلبها سختترین بازه سال کنکور است.
مطالب جدید، سنگین و متفاوتاند و طبیعی است که تطبیق با آنها زمانبر باشد.
🔹 عقب افتادن از آزمون = ضعف یا بیلیاقتی نیست
🔹 بسیاری از داوطلبهای موفق هم این مرحله را تجربه کردهاند
پس اولین قدم، حفظ آرامش روانی است.
۲. مباحث آزمون قبلی را فدای آزمون بعدی نکن
یکی از بزرگترین اشتباهات این است که بگوییم:
«فقط برای آزمون بعدی میخوانم، قبلیها را ول میکنم تا ترازم حفظ شود.»
📌 هدف اصلی شما کنکور است، نه آزمون آزمایشی.
اگر مباحث قبلی (بهخصوص در دوازدهم) را حذف کنی:
- در کنکور همان مباحث را نمیتوانی بزنی
- یادگیریات سطحی و ناقص میشود
✅ حتی اگر زمان کم است، مباحث مرتبط قبلی را در برنامه نگه دار.
۳. دوازدهم را در اولویت بگذار (اما پایه را صفر نکن)
این به معنای حذف پایه نیست؛
بلکه یعنی:
- دوازدهم از نظر کنکور و امتحان نهایی اهمیت بیشتری دارد
- تمرکز اصلی باید روی دوازدهم باشد
📌 پایه فقط زمانی اولویت دارد که:
- قبلاً خوانده شده
- یا پیشنیاز جدی مبحث جدید باشد
۴. هوشمندانه اسکیپ کن، نه احساسی
اگر:
- یک مبحث را قبلاً خوب خواندهای (مثلاً میتوز، ایمنی، میوز)
- یا تابستان برایش زمان گذاشتهای
✅ حالا فقط مرور کوتاه + تست آزمونی کافی است.
و اگر:
- فصل ۳ و ۴ زیست یازدهم را تابستان خواندهای
- اما آزمون جدید از فصل ۵ و ۶ است
✅ میتوانی فعلاً ۳ و ۴ را کنار بگذاری و ۵ و ۶ را بخوانی
(چون وابستگی سنگینی ندارند)
📌 این یعنی اولویتبندی منطقی، نه ول کردن بیبرنامه.
۵. رسیدن به آزمون ≠ قبولی در کنکور
یک باور غلط بسیار رایج:
- «هرکی به آزمونها میرسه، کنکور قبول میشه»
- «هرکی عقب میمونه، شانسی نداره»
❌ هر دو جمله غلطاند
✅ داوطلبهایی با رتبه زیر ۱۰۰۰ داشتهایم که از برخی آزمونها عقب ماندهاند
✅ و داوطلبهایی که همیشه به آزمون میرسیدند اما نتیجه خوبی نگرفتند
پس:
- نه رسیدن، تضمین قبولی است
- نه نرسیدن، نشانه شکست
۶. هدف تو کنکور است، نه آزمون آزمایشی
این نکته را:
- هم به خودت
- هم به خانوادهات
باید شفاف توضیح بدهی.
📌 مهر و آبان سختترین ماههاست
📌 مطالب جدید و سنگیناند
📌 هدف یادگیری عمیق است، نه مچگیری آزمون
✅ آزمون آزمایشی ابزار است، نه هدف.
۷. ساعت مطالعه را حفظ کن؛ حتی وقتی نمیرسی
اگر حس میکنی:
«به آزمون نمیرسم، پس بیخیال مطالعه شوم»
❌ اشتباه بزرگی است
✅ حداقل ۷ تا ۷.۵ ساعت مطالعه را حفظ کن
✅ اگر مدرسه میروی، صبح زودتر بیدار شو و قبل از مدرسه مطالعه کن
کمتر از این مقدار، واقعاً اجازه جمع شدن مطالب را نمیدهد.
۸. تست بیکیفیت نزن؛ وقت طلاست
نه تست خیلی سختِ الکی
نه تست خیلی ساده و بیارزش
✅ از تستهای:
- معمولی
- متوسط
- آزمونی
شروع کن و بهتدریج سطح را بالا ببر.
📌 تست خوب = پیشرفت
📌 تست بد = تلف شدن زمان
۹. عمومیها را قربانی آزمون نکن
خیلی از داوطلبها به بهانه نرسیدن به آزمون:
- ادبیات
- دینی
- زبان
- عربی
را کنار میگذارند.
❌ این کار در تراز نهایی ضربه سنگینی میزند
✅ عمومیها نیاز به پیوستگی هفتگی دارند
✅ حتی یک هفته رها کردن، اثرش را نشان میدهد
۱۰. وسواس دیدن همه فیلمها را کنار بگذار
اگر:
- معلم مدرسه مبحثی را خوب تدریس کرده
- خودت متوجه شدهای
❌ چرا دوباره فیلم میبینی؟
✅ همان زمان را بگذار برای تست
✅ تستزنی بهتر از هر فیلمی یادگیری را تثبیت میکند
۱۱. مباحث را وزندهی کن؛ همه برابر نیستند
همه مباحث ارزش یکسان ندارند.
مثلاً:
- خنثی شدن اسید و باز ⬅ مهمتر از بعضی مباحث کمسؤال
- ترجمه و مراحل رونویسی ⬅ مهمتر از مباحث حاشیهای
- مباحث پرتکرار کنکور ⬅ اولویت بالاتر
✅ اول «واجبترها» را برسان
✅ سبکترها بمانند آخر
جمعبندی نهایی
اگر به آزمونها نمیرسی:
- خودت را نباز
- هوشمندانه اولویتبندی کن
- هدف اصلی را یادت نرود
🎯 هدف تو کنکور است، نه آزمون
🎯 آزمون وسیله است، نه معیار ارزشگذاری تو
این مقاله را:
- برای والدینت بفرست
- ذخیره کن
- و هر وقت مضطرب شدی، دوباره بخوان
اگر سؤال یا ابهامی داشتی، میتوانی از طریق ربات یا کانال آموزشی بپرسی.
امیدوارم نتیجهای بگیری که لایقش هستی 🌱