اگر شما هم از آن دسته داوطلبانی هستید که ساعت مطالعه بالایی دارید، تلاش میکنید، اما باز هم به برنامه نمیرسید، احتمالاً این سوال مدام توی ذهنتان تکرار میشود:
«مشکل از منِ کندخوانه یا برنامهام سنگینه؟ چرا با اینهمه زحمت نتیجه نمیگیرم؟»
این حس یکی از آزاردهندهترین احساسات دوران کنکور است؛ چون انسان را بین ناامیدی، خستگی و تردید نگه میدارد. اما قبل از اینکه خودتان را سرزنش کنید، باید ببینید مشکل اصلی دقیقاً کجاست. معمولاً این موضوع دو دلیل کلیدی دارد:
• یا کندخوان هستید
• یا برنامهای که نوشتید اصولی و واقعبینانه نیست
در ادامه دقیقاً بررسی میکنیم که چطور این مشکل را پیدا و حل کنید.
1. کندخوانی؛ نتیجه کمالگرایی و روش مطالعه اشتباه
1. کندخوانی؛ نتیجه کمالگرایی و روش مطالعه اشتباهبسیاری از داوطلبان فکر میکنند کندخوانی یک ویژگی ذاتی است، اما در ۸۰ درصد موارد کندخوانی نتیجه کمالگرایی است.
یعنی:
• مدام برمیگردید و خطهای قبل را دوباره میخوانید
• میخواهید کل کتاب را حفظ باشید
• حین مطالعه منفعل هستید (فقط میخوانید، بدون مشارکت ذهنی)
این روش مطالعه فقط سرعت را پایین نمیآورد، بلکه کیفیت یادگیری را هم کاهش میدهد.
راهحل اصولی برای رفع کندخوانی
• از حفظ کردن متن کتاب دست بکشید
• فقط نکات کلیدی را یادداشت کنید
• مطالعه فعال داشته باشید (خلاصهنویسی کوتاه، تدریس به خود، خطکشیدن هدفمند)
• بعد از درسنامه سریع بروید سراغ تست
یادتان باشد:
کنکور مسابقه “تست” است، نه مسابقه “حفظ متن”.
2. برنامهریزی اشتباه؛ سنگینچینی باعث شکست میشود
بعضی داوطلبان برنامههایی مینویسند که با واقعیت زندگیشان هیچ ارتباطی ندارد.
مثلاً:
• انتظار ۱۲–۱۳ ساعت مطالعه در روز مدرسه
• چیدن ۵ یا ۶ درس سنگین در یک روز
• نادیده گرفتن خستگی، زمان رفتوآمد، کلاس و…
این نوع برنامهها باعث میشود حتی اگر خیلی هم تلاش کنید باز هم نرسید و احساس شکست داشته باشید.
نسخه درست برنامهریزی
• هر روز فقط ۲ یا نهایتاً ۳ درس اصلی
• ترکیب درسهای سنگین با عمومیها
• گذاشتن ۱ درس سبک بعد از یک درس سنگین
• برنامه ۱۰ ساعته برای روزی که ۱۲ ساعت قصد مطالعه دارید (برای ایجاد حس موفقیت)
• اولویت با مباحث تستخیز و قابلامتیازگیری
3. تستزنی زماندار؛ موتور افزایش سرعت و نتیجه
وقتی تست آموزشی تمام شد و تسلط اولیه حاصل شد، باید وارد مرحلهای شوید که ۹۰ درصد داوطلبان از آن فرار میکنند:
تست زماندار
مثال:
اگر معمولاً ۲۰ تست شیمی را در ۶۰ دقیقه حل میکنید،
هدف بگذارید:
• شب اول: ۴۰ دقیقه
• شبهای بعد: ۳۰ دقیقه
این تمرین مغز را مجبور میکند سریعتر تحلیل کند، اشتباهات را کاهش میدهد و سرعت عمل واقعی شما در آزمون را چند برابر میکند.
4. اولویتبندی مباحث؛ همهچیز لازم نیست
سال کنکور، سال «انتخابهای هوشمندانه» است، نه خواندن تمام کتابها.
بهجای جنگیدن با همه مباحث:
• روی موضوعات تستخیزتر
• فصلهای قابلامتیازگیری
• و بخشهایی که سریعتر نتیجه میدهند
تمرکز کنید.
وقتی به اینها مسلط شدید و زمان داشتید، سراغ مطالب باقیمانده بروید.
5. تایمباکس کردن؛ تکنیک طلایی افزایش سرعت
از فردا برای هر کار یک زمان مشخص تعیین کنید.
مثلاً:
«۶۰ دقیقه وقت دارم این مبحث را ببندم.»
وقتی برای مغز محدودیت زمانی ایجاد میکنید، سرعت خودبهخود افزایش پیدا میکند و از کمالگرایی فاصله میگیرید.
جمعبندی: تسلیم نشو، اصلاح کن
اگر ساعت مطالعه بالاست اما به برنامه نمیرسید، به جای ناامیدی فقط لازم است:
• روش مطالعه را اصلاح کنید
• برنامه را واقعبینانه کنید
• تست زماندار را وارد روند کنید
• به کمالگرایی «نه» بگویید
• و اولویت را روی مباحث تستخیز بگذارید
کنکور جنگ «مداومت» و «روش درست» است؛ نه جنگ استعداد، شانس یا ساعت مطالعههای عجیب.
اگر اشتباهات را اصلاح کنید، هنوز بهراحتی میتوانید به نتیجهای عالی برسید